Bức tường ... đi cùng năm tháng

Ban nhạc thành lập ngày 26 tháng 3 năm 1995 từ cái nôi Đại học Xây dựng Hà Nội.
Sáu thành viên ban đầu gồm Trần Tuấn Hùng - bass, Nguyễn Hoàng - guitar
rhythm, Quang Hà - guitar lead, Thanh Hải - keyboard, Đức Hiệp - drums
và Trần Lập - hát chính.
Thời gian đầu thành lập, Bức Tường thường đánh lại các ca khúc của
những ban nhạc nổi tiếng thế giới như Metallica, Guns ’n’ Roses, Led
Zeppelin, Judas Priest... Tuy nhiên, không muốn chỉ dừng lại ở việc
cover nhạc nước ngoài, Bức Tường cũng rất chú trọng đến việc khai thác
những ca khúc Việt Nam theo phong cách hard rock, có thể kể đến Oh
Mardrak (Nguyễn Cường), Nếu điều đó xảy ra (Ngọc Châu)...
Lợi thế lớn nhất và cũng là yếu tố quyết định đưa Bức Tường đến với
thành công là khả năng tự sáng tác. Với quyết tâm nâng tầm ban nhạc,
chỉ 2 năm sau ngày thành lập, họ đã có hơn 10 ca khúc tiếng Anh và
tiếng Việt. Chính những Tell my girl, Nếu em hiểu, Cây bàng, Rock xuyên
màn đêm, Bông hồng thuỷ tinh (Trần Lập) và Swear I love you, Never let
you go (Nguyễn Hoàng) đã giúp Bức Tường nhanh chóng được khán giả công
nhận.
Những năm cuối thập niên 1990, phong trào âm nhạc sinh viên đi
xuống, rock thoái trào. Bức Tường, cũng giống như nhiều ban nhạc rock
lúc đó, rơi vào những tháng ngày bế tắc. Họ không nhận được hợp đồng
biểu diễn nào trong suốt một thời gian dài. Sau khi hai trụ cột là Tuấn
Hùng và Trần Lập tốt nghiệp đại học, Bức Tường đã tổ chức một đêm nhạc
solo nói lời chia tay với Đại học Xây dựng và quyết tâm làm một “cuộc
cách mạng” trong ban nhạc. Để tồn tại, mỗi thành viên đều vừa đi làm,
vừa tiếp tục duy trì tập luyện với ban nhạc theo những kế hoạch và
đường hướng cụ thể đã được bàn thảo và thống nhất.
Ra đời và trưởng thành trong phong trào âm nhạc sinh viên, rồi chính
những sân chơi của sinh viên đã mang cơ hội đến cho họ. Sau khi thành
lập được gần một năm, đầu năm 1996, Bức Tường đã có dịp giới thiệu mình
trước đông đảo sinh viên và khán giả truyền hình cả nước với ca khúc
We’re Bức Tường tại buổi thi đấu khai mạc SV96 giữa 3 đội Đại học Bách
khoa, Đại học Kinh tế Quốc dân và Đại học Xây dựng. Để rồi 4 năm sau,
trong đêm chung kết SV2000, bằng giai điệu lạc quan, sôi nổi của Bình
minh sinh viên 2000 và Đường tới ngày vinh quang, Bức Tường đã gây ấn
tượng mạnh cho khán giả cả nước. Sự kiện này đã đánh dấu một bước ngoặt
trong sự nghiệp âm nhạc của họ.
Bức Tường nhận được nhiều lời mời biểu diễn, được báo chí dành nhiều
thiện cảm, nhiều đạo diễn ca nhạc tiếp xúc đề nghị thực hiện video clip
cho các ca khúc của họ. VTV3 cũng đã có một chương trình riêng giới
thiệu ban nhạc Bức Tường và họ cũng trở thành “cộng tác viên” thân
thiết của nhà đài thông qua các “đơn đặt hàng” ca khúc dành riêng cho
SV2000 (Bình minh sinh viên 2000); lễ trao giải SV2000, Trí tuệ Việt
Nam... (Đường tới ngày vinh quang 1, Khám phá); chương trình truyền
hình Bình luận thể thao (Đường tới ngày vinh quang 2), Rung chuông vàng
(Rung chuông vàng), chương trình Ủng hộ người nghèo (Đôi bàn tay)...
Năm 2002 là năm có nhiều ý nghĩa đối với Bức Tường: Ngày 3/2 phát
hành album riêng đầu tay với tựa đề "Tâm hồn của đá" gồm 10 sáng tác
của Trần Lập, bán được hơn 8.000 bản sau 6 tháng. Ngày 12/7 khai trương
website chính thức của ban nhạc, thu hút gần 3 triệu lượt người xem sau
3 tháng. Ngày 8/11 thực hiện liveshow đầu tiên "Tâm hồn của đá", đây
cũng là liveshow đầu tiên của một ban nhạc rock tại Việt Nam.
Tháng 11 năm 2005, Bức Tường cũng là ban nhạc đầu tiên ở Việt Nam
(và duy nhất cho đến thời điểm này) có tour trình diễn xuyên Việt. 4
liveshow "Những hòn đá lăn" lần lượt được diễn ra tại Hà Nội, Hải
Phòng, Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh.
Sau gần 12 năm hoạt động, ngày 28/9/2006 Bức Tường bất ngờ đưa lên
trang web của mình lời thông báo chấm dứt sự nghiệp âm nhạc. Đây là một
thông tin có thể nói đã gây ít nhiều chấn động trong làng âm nhạc Việt
Nam nói chung và rock Việt nói riêng, vẫn đang bế tắc chưa tìm được chỗ
đứng xứng đáng cho mình. Người hâm mộ Bức tường cũng bị shock bởi thông
tin này, vì nó được đưa ra trong khi trang web của ban nhạc mới được tu
bổ lại chưa lâu, trở thành một ngôi nhà mới khang trang hơn cho các fan
hâm mộ, và giữa lúc khán giả đang mong chờ album thứ 4 của ban nhạc với
cái tên dự kiến "Trường ca đất Việt", được hứa hẹn là một album trường
ca theo hướng semi-classic. Để đáp lại tình cảm không ngờ của người hâm
mộ, Bức Tường quyết định tổ chức một liveshow cuối cùng để nói lời chia
tay (vốn chưa hề được chuẩn bị trước đó). Ngày 2/12/2006 liveshow chia
tay mang tên "The last Saturday" đã diễn ra trước khoảng 20.000 người
hâm mộ (được cho là đông nhất trong số các liveshow của Bức Tường) tại
Trung tâm Triển lãm Giảng Võ (Hà Nội).


Âm nhạc của Bức Tường chủ yếu là Hard rock và Power metal. Những
sáng tác của Bức Tường được yêu thích bởi ý nghĩa và sự giàu tính nhân
văn, khác biệt hẳn so với một số bài hát dễ dãi, sáo rỗng cùng thời. Âm
nhạc của Bức Tường đều hướng con người đến những suy nghĩ và mục đích
tốt đẹp. "Rock xuyên màn đêm", "Đường đến đỉnh vinh quang", "Khám phá",
"Bình minh sinh viên năm 2000" là khát khao tri thức, là những cố gắng
nỗ lực vượt qua khó khăn và vượt qua chính mình để đi đến thành công.
"Đôi bàn tay" nói về sự đùm bọc lẫn nhau giữa người với người trong
cộng đồng. "Niềm tin cho cát bụi", "Người mộng du", "Đêm", "Cô gái mù"
là những bài ca cho những số phận không may mắn trong xã hội. Bức Tường
còn có những bản ballad cũng đem đến cho họ nhiều sự nổi tiếng, như
"Bông hồng thủy tinh", "Mắt đen". Ngoài ra, Bức Tường còn được biết đến
khi đem âm nhạc dân gian Việt Nam vào nhạc rock. Tiêu biểu như "Bài ca
sông Hồng" sử dụng âm thanh của cây đàn tính và được phối theo âm hưởng
dân gian vùng đồng bằng Bắc Bộ, "Ra khơi" là một bản "cover" rất thành
công của bài dân ca Nam Bộ "Lý kéo chài" (sau này bài hát này đã được
nhiều ca sĩ khác hát lại). Một số bài hát khác được viết theo hướng sử
thi dựa trên cốt truyện dân gian, như "Người đàn bà hóa đá" (dựa trên
Sự tích nàng Tô Thị), "Chuyện tình của Thủy Thần" (Truyện Sơn Tinh Thủy
Tinh), "Dấu vết nghiệt ngã" (viết về chuyện An Dương Vương xây thành Cổ
Loa)